SENTIRSE FORASTEIRO
Co senlleiro e mecoso apelativo de “jodechinchos” coñécíase na Península do Morrazo aos veraneantes
que adoitaban visitar as nosas vilas e parroquias mariñeiras durante o verán,
principalmente aos madrileños. Despois, e sen vir á conto, estendeuse este alcume
aos nosos veciños da cidade olivíca e mesmo da capital da provincia que,
enfeitizados pola paisaxe, colonizaron aos poucos (con millor ou peor gusto
arquitectónico e respecto á contorna, debo dicir) as nosas praias e montes.
Non sabemos
con certeza a orixe desta palabra de marras que, lonxe de ser despectiva-ou iso
cría eu-, foi utilizada para nomear, por exemplo, a todos aqueles forasteiros
que ían a praza a mercar chinchos e logo na casa non sabían sacar as magas, e
claro, estragaban o peixe que mesmo brincaba vivo na patela da peixaría. Outros
eruditos na materia dicían que non, que a orixe xenealóxica desta palabra viña
sendo que os nosos benqueridos veraneantes da meseta, coma eran un pouco
vaidosos e tiñan costumes distintas das nosas, ateigaban as lonxas, prazas e
supermercados, rachando as quendas disciplinadas e a convivencia dos nosos
paisanos (daquela, os chinchos eran os naturais da vila, claro). Agora non, as
nosas vilas mariñeiras convírtense durante o verán en cosmopolitas, e mesmo
podes atopar a un madrileño de Carabanchel que a un arxentino da Patagonia.
Pero, dende
que o outro día un veciño chamoume no meu fociño, sen mais, “jodechincho”, a min, que son natural
dunha vila do Morrazo aínda que resido fóra, e o seareiro máis fiel da miña
bisbarra, doume por pensar que este alcume, agarimoso pero ao mesmo tempo
retranqueiro, segundo quen o diga, serve tamén para definir aos que se sinten
apátridas, “metecos” coma adoitaban
chamarlles na antiga Grecia aos estranxeiros que non gozaban dos mesmos
dereitos dos nados en Atenas. Entón, comprendin moitas cousas, e sentín un desacougo tan grande que comezei
a cantaruxar polo baixo a letra da canción “le
métèque” que popularizou o cantautor de tanta sona á finais dos anos 60,
Georges Moustaqui, que naceu en Exipto pero de pais gregos, aínda que viviu en
Paris. Cousas da vida.